To właściwie proste rozróżnienie: między ja i moje. Ja i moje ubranie. Ja i moja praca. Ja i mój dom, moi rodzice, moje marzenia. Proste, ale dla dzieci nie do odróżnienia. Małe dzieci nie potrafią oddzielić siebie od tego, co mają. Dlatego dziecko z trudem dzieli się zabawkami. Oddać zabawkę, to zaryzykować oddanie części siebie. Trudne. Na tej samej zasadzie dziecko nie radzi sobie z krytyką. Jeśli, przykładowo, rodzic ocenia rysunek dziecka, dla małego autora jest to ocena jego samego. „To jest brzydki rysunek, czyli ja jestem brzydki” – myśli i czuje dziecko.
Pochwała podnosi poczucie własnej wartości dziecka. Tę prostą prawdę, odkrytą w psychologii rozwojowej wiele lat temu, powinno się wykorzystywać w pracy pedagogicznej. Jest ona zresztą podstawą w budowaniu programów wychowawczych i edukacyjnych w wielu krajach. A w Polsce? Od pewnego czasu zdarza się, że spotykam pedagogów, którzy to rozumieją. Jednak wciąż jest to wiedza tajemna, dostępna nielicznym. Chwalenie dzieci to podstawa budowania ich poczucia własnej wartości. Podstawa, na której stanie całe ich dorosłe życie, zawodowe i osobiste.
Odwołując się do tego, możemy ocenić owoce naszej polskiej pedagogiki. Młodzi Polacy na tle rówieśników z innych krajów europejskich są dużo mniej pewni siebie. Pewnie potrafią więcej, ale nie umieją o tym mówić, nie umieją się „sprzedać”. Mówię też w swoim imieniu, nie tylko w oparciu o statystki – sam doświadczyłem trybów pedagogiki krytyki, oceniania i „dołowania”. Własną pracą wyrwałem się z tego, by odkryć, kim jestem.
Teraz robimy to razem z młodymi ludźmi w AKADEMII PRZYSZŁOŚCI. Dzieci, które doświadczaj porażek szkolnych, przywracamy do życia. Ale co to za eufemizm: porażka szkolna. To po prostu owoc „dołowania”. Widać to świetnie, gdy wolontariusze szkoleni przez nas w wychowaniu przez pochwały, pracując z tymi dziećmi, zamieniają kopciuszki w książęta. Jedna prawda, od której zależy los wielu dzieci.
Komentarze